سبد خرید خالیست
مدیر سایت 
خدمات دندان‌پزشکی کودکان
یکی از مواردی که والدین باید درباره‌ی فرزندانشان به آن توجه کنند، بهداشت دهان و دندان کودکان است. بهداشت دهان و دندان کودکان در حفظ سلامت دهان و دندان کودکان با پیشگیری از آسیب، پوسیدگی و خرابی و درمان دندان‌های آسیب‌دیده است. والدین می‌توانند برای حل مشکلات و حفظ سلامت دهان و دندان کودکان از خدمات دندان‌پزشکی کودکان کمک بگیرند. به جرئت می‌توان گفت که تنوع خدمات دندان‌پزشکی کودکان کمتر از دندان‌پزشکی بزرگسالان نبوده و این موضوع اهمیت بهداشت دهان و دندان کودکان را جلوه‌گر است.
خدمات دندان‌پزشکی کودکان علاوه‌بر اقدامات درمانی که درصورت نیاز و صلاح‌دید توسط دندان‌پزشک کودکان انجام می‌شود، آموزش مراقبت از دهان و دندان اطفال به والدین و کودک را نیز دربر می‌گیرد. دندان‌پزشک اطفال با ارائه آموزش و راهکارهایی به والدین و خود کودک جهت حفظ سلامت دهان و دندان کودکان می‌کوشد. البته در این مقاله، می‌خواهیم به اقدامات درمانی و حفظ سلامت دهان و دندان کودکان توسط خدمات دندان‌پزشکی اطفال بپردازیم. برخی از این اقدامات درمانی و پیشگیرانه به شرح زیر هستند:
- عصب کشی
- فلورایدتراپی
- شیارپوش دندان
- روکش دندان شیری
- باندینگ دندان
- ارتودنسی کودکان
در ادامه سعی می‌کنیم موارد درمان دندان کودکان و تمامی خدمات دندان‌پزشکی کودکان را متخصر و به زبانی ساده توضیح دهیم تا والدین اطلاعات لازم را درباره‌ی سلامت دهان و دندان کودکان و دندان‌پزشکی اطفال به‌دست آورند. بهتر است برای حفظ سلامت هرچه بیشتر کودکان، از یک سالگی به‌طور منظم کودک را نزد دندان‌پزشک برد. این کار علاوه‌بر حفظ سلامت دهان و دندان کودکان، با آشنایی با فضای دندان‌پزشکی به کاهش اضطراب کودک نیز کمک می‌کند.
عصب کشی در دندان‌پزشکی کودکان
یکی از انواع درمان‌های موثر جهت از بین بردن درد دندان و حفظ دندان فعلی کودک (دندان شیری) عصب‌کشی دندان شیری است. شاید برایتان سوال شود: دندان شیری که با دندان دائمی و اصلی جایگزین خواهد شد، چرا به‌جای کشیدن دندان، آن را عصب‌کشی کنیم؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم تمامی دندان‌های شیری کودک نقش بسیار مهمی در جایابی دندان‌های دائمی درون لثه و شکل‌گیری درست در فک دارند؛ لذا با حذف یکی از آن‌ها زودتر از موعد (قبل از افتادن آن به‌صورت طبیعی) احتمال زیادی در نامرتب شدن دندان‌های دائمی دارد. فشاری که به جای خالی دندان کشیده شده وارد می‌شود امکان خرابی سایر دندان‌ها و نامرتب شدن دندان‌ها را به‌دنبال دارد.
عصب‌کشی درواقع درمان ریشه‌ی دندان عفونت کرده است که با خارج کردن ریشه‌ی مرکزی دندان و تمیز کردن فضای کانال تراپی و پر کردن این فضا برای عدم نفوذ مجدد عفونت و باکتری صورت می‌گیرد. از علائم عفونت دندان می‌توان به درد ناگهانی، تغییر رنگ دندان، ورم کردن لثه، خروج چرک و لق شدن دندان اشاره کرد.
* مراقبت‌های بعداز عصب‌کشی:
۱) داروهایی که توسط دندان‌پزشک کودکان تجویز شده به موقع و درست مصرف شوند.
۲) تا چند روز (زمانی که تاج و ریشه‌ی دندان پر شود) غذاهای سفت، غذای گرم و سرد به کودک داده نشود.
۳) کودک می‌تواند بعداز عصب‌کشی به‌طور معمول مسواک بزند و بهتر است تعداد دفعات مسواک زدن برای حفظ سلامت بیشتر، ۳ تا ۴ نوبت در شبانه روز باشد.
فلورایدتراپی در دندان‌پزشکی کودکان
فلورایدتراپی یک روش پیشگیرانه از پوسیدگی و خرابی دندان‌هاست که مقاومت سطح دندان‌ها نسبت به باکتری‌ها و پوسیدگی را افزایش می‌دهد. این روش به‌صورت موضعی بوده و اکثرا دوره‌ای انجام می‌شود. دندان‌پزشک اطفال ابتدا دندان‌ها را با مسواک و ژل مخصوص تمیز کرده و سپس ژل حاوی فلوراید را روی دندان کودک قرار می‌دهد. حدود ۵دقیقه برای فلورایدتراپی هر فک زمان می‌برد. در این زمان، بزاق دهان یا توسط کودک خارج شده یا با ساکشن خارج می‌شود.
فلورایدتراپی معمولا بعداز رویش کامل دندان‌های شیری و به دستور دندان‌پزشک اطفال انجام می‌شود و می‌تواند در فواصل ۳ تا ۶ ماهه تا ۱۴ سالگی و رویش دندان‌های دائمی نیز ادامه یابد.
* مراقبت‌های بعداز فلورایدتراپی:
۱) کودک نیم ساعت تا یک ساعت پس از انجام فلورایدتراپی چیزی نخورد و نیاشامد.
۲) کودک تا یک روز بعد از فلورایدتراپی غذای سفت نخورد.
۳) روزی که فلورایدتراپی انجام شد، مسواک زده نشود.
۴) فلورایدتراپی طبق دستور پزشک به‌طور منظم انجام شود تا تاثیرگذاری مثبتی داشته باشد.
شیارپوش دندان کودک
شیاربندی دندان یا Fissur Silant” “ نیز یک روش پیشگیری از پوسیدگی سطح دندان‌های کودکان است. سطح دندان‌های آسیا (دندان‌های عقبی فک) دارای شیارهایی است و سطح صافی ندارد که ممکن است هنگام خوردن غذا و تنقلات (مانند شکلات‌ها که دندان میچسبند) ذراتی روی این قسمت‌ها باقی بمانند و بعداز مدتی باعث پوسیدگی دندان شوند. فیشور سیلانت روشی است که با قرارگیری لایه‌ای نازک از موادی خاص، این سطح را هموارتر می‌کند و از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌کند.
روش شیارپوش مخصوص دندان‌های دائمی کودکان است و بهتر است بلافاصله پس از رویش کامل دندان‌های دائمی انجام شود. لازم به‌ذکر است درصورت لق بودن یا پوسیدگی دندان این روش قابل اجرا نمی‌باشد.
* مراقبت‌های بعداز فیشر سیلانت:
۱) باتوجه به دستور پزشک کودک تا چند ساعت چیزی نخورد و نیاشامد.
۲) کودک تا ۲۴ ساعت از غذاهای سفت، داغ یا سرد استفاده نکند.
۳) مسواک زدن طبق دستور پزشک انجام شود.
روکش دندان شیری در دندان‌پزشکی کودکان
زمانی‌که دندان کودک به شدت آسیب دیده و عصب‌کشی به تنهایی امکان‌پذیر نیست و یا پر کردن دندان باید در مقیاس زیادی صورت گیرد، روش درمانی روکش دندان می‌تواند گزینه‌ی مناسبی جهت درمان دندان پوسیده و خراب باشد.
روکش دندان‌های شیری بسیار متفاوت با روکش دندان‌های دائمی و بزرگسالان می‌باشد. تفاوت اصلی و اساسی روکش دندان شیری، فلزی بودن آن است. یک روکش فلزی که نیازی به قالب‌گیری نیز ندارد. از آنجایی که روکش دندان شیری کودکان متفاوت است، باید توسط متخصص دندان‌پزشک اطفال انجام شود. روکش فلزی دندان شیری با افتادن دندان از دهان خارج می‌شود.
* مراقبت‌های بعداز روکش دندان:
۱) کودک تا دو ساعت از خوردن و آشامیدن بپرهیزد.
۲) می‌توان با دستور و اجازه‌ی دندان‌پزشک کودکان برای کاهش درد و احساس ناخوشایند از مسکن‌های مثل استامینوفن و یا ایبوپروفن استفاده کرد.
۳) تا یک هفته بعداز روکش دندان، لثه و اطراف دندان روکش شده، کنترل شود تا تورم وجود نداشته باشد.
۴) مسواک زدن برای تمیز نگه داشتن روکش‌های دندانی بسیار مهم هستند.
باندینگ دندان کودکان
یکی از شایع‌ترین اتفاقاتی که در دوران کودکی برای دندان‌ها می‌افتد، شکستگی دندان‌های جلویی است. در این موارد معمولا دندان‌پزشک کودکان با موادی مخصوص که همرنگ با دندان هستند، این شکستگی و آسیب را ترمیم می‌کند. این مواد بسیار مقاوم هستند و ماندگاری بسیار بالایی روی دندان‌ها دارند.
* مراقبت‌های بعداز باندینگ:
۱) کودک تا ۲۴ ساعت با دندان ترمیم شده، بازی نکند و چیزی نخورد.
۲) از خوردن غذاها و خوراکی‌های رنگی پرهیز شود.
۳) می‌توان با اجازه و دستور دندان‌پزشک کودکان، از شربت ایبوپروفن در روز ترمیم استفاده شود.
ارتودنسی در دندان‌پزشکی کودکان
منظم کردن دندان‌ها، برطرف کردن ناهنجاری‌های فک و پیشگیری از این موارد به‌طور کلی “ارتودنسی” نامیده می‌شوند و نیاز به تخصص خاص دارند. ارتودنسی مختص بزرگسالان نبوده و می‌تواند در سنین پایین نیز انجام شود.
ممکن است با رویش دندان‌های دائمی، والدین متوجه برخی از ناهنجاری‌ها در دهان و فک کودکانشان شوند که بهتر است بلافاصله بعداز دیدن مواردی همچون نامنظمی دندان‌ها (شلوغی و فاصله)، جلوزگی یکی از فک‌ها، نامتوازن بودن دندان‌ها و…. با دندان‌پزشک کودکان و ارتودنتیست کودکان مشورت کنند.
درمان کودک غیرهمکار و مضطرب
یکی از مواردی که والدین برای مراجعه به دندان‌پزشکی اطفال با آن درگیر هستند، همکاری و اضطراب کودکان در مواجهه با دندان‌پزشک کودکان و مطب است. کودکان معمولا با شنیدن نام دندان‌پزشک دچار اضطراب زیادی می‌شوند و مراجعه به دندان‌پزشک را سخت می‌کنند. به‌همین دلیل حتی ممکن است از درد دندان خود شکایتی نکنند ولی والدین با نحوه‌ی غذا خوردن و واکنش‌های کودک در هنگام خوردن و آشامیدن متوجه ناراحتی او می‌شوند. برای حل مشکل اضطراب و بی‌قراری ک.ودکان در مطب دندان‌پزشکی، راهکارهایی درنظر گرفته شده که شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی درمان کودک غیرهمکار و نکات مهم جهت همکاری کودک با دندان‌پزشک مقاله‌ی “همکاری کودکان در مطب دندان‌پزشکی اطفال” را مطالعه فرمایید.
