سبد خرید خالیست
مدیر سایت 
حساسیت در دندان پزشکی چیست؟
ساز و کار بدن هر انسان با دیگری متفاوت بوده و ممکن است بدن برخی از افراد به موادی حساسیت نشان دهد. در این حالت بدن فرد به برخی از مواد که آنتی‌ژن خوانده می‌شوند و به طرق مختلف وارد بدن شده‌اند، بیش‌از حد معمول حساسیت نشان داده و باعث بروز برخی علائم می‌شوند. در این حالت بدن آنتی‌ژن‌ها را عوامل بیگانه تلقی می‌کند. با مصرف برخی از داروها می‌توان واکنش‌های آلرژیک را کم کرد. حساسیت‌ها یکی از مواردی هستند که ممکن است در دندانپزشکی نیز رخ دهند. در ادامه به این موارد می‌پردازیم تا اطلاعات شما را راجع‌به حساسیت در دندان پزشکی افزایش دهیم.
علائم و نشانه‌های حساسیت در دندان پزشکی
حساسیت در دندان پزشکی، خود را با علائم مختلفی می‌تواد نشان دهد. این علائم از خفیف تا شدید بسته به نوع حساسیت و بدن فرد متفاوت است. شدیدترین نوع حساسیت‌ها “شوک آنافیلاکسی” هستند که علائم به سرعت بروز می‌دهند و پیشرفت می‌کنند؛ البته این نوع حساسیت بسیار کم دیده شده و نادر است. برخی از علائم حساسیت در دندان پزشکی به شرح زیر هستند:
۱) حالت تهوع و استفراغ
۲) تورم دهان
۳) مشکل در بلع و صحبت کردن
۴) احساس ضعف ناگهانی (کاهش فشار خون)
۵) تغیرات در ضربان قلب
۶) بثورات جلدی و فلاشینگ پوست
در صورتی‌که تحت درمان آلرژی هستید یا مشکلاتی در خصوص حساسیت دارید، حتما به دندان پزشک خود اعلام کنید تا مشاوره‌های لازم به شما داده شود و در صورت بروز اتفاق به‌دنبال حساسیت در دندانپزشکی به سرعت جهت بهبود شما اقدامات لازم توسط تیم دندانپزشکی انجام شود.
علاوه‌بر علائم حساسیت در دندان پزشکی، نیاز است درباره‌ی مواد یا وسایلی که در اعمال دندان پزشکی استفاده می‌شوند و ممکن است باعث این علام شوند اطلاعات داشته باشید. در ادامه به برخی از مواد و حساسیت‌هایی که ممکن است ایجاد کنند، می‌پردازیم:
موادی که ممکن است حسیاسیت ایجاد کنند:
لاتکس:
رایج‌ترین موادی که در دندان پزشکی استفاده شده و باعث حساسیت در افراد می‌شود، لاتکس است. لاتکس‌ها دو نوع طبیعی و مصنوعی دارند و در دستکش‌ها و برخی دیگر از وسایل مورد استفاده‌ی دندانپزشکی به کار رفته‌اند. معمولا حساسیت به لاتکس مورد شدیدی نیست. نوع خاصی از واکنش آلرژیک، واکنش حساسیت تماسی فوری است که باعث خارش شدید، کهیر، آبریزش بینی، قرمزی چشم و گرفتگی عضلانی بروز می‌دهد؛ این حساسیت شایع نیست و افرادی که دچار این حساسیت هستند معمولا از آن اطلاع دارند و جوانب احتیاط را با اعلام حساسیت خود به لاتکس به دندان پزشک رعایت می‌کنند. هم‌چنین اگر در طی فرآیند درمان یا پس از آن دچار واکنش‌های آلرژیک شدید، به دندان‌پزشک خود اطلاع دهید.
آنتی بیوتیک‌ها:
از دیگر مواردی که ممکن است ایجاد حساسیت کند، آنتی بیوتیک‌ها هستند. شاید رایج‌ترین نوع حساسیت به آنتی بیوتیک‌ها، حساسیت به پنی سیلین باشد. معمولا قبل‌از استفاده از پنی سیلین و آنتی بیوتیک‌های مشابه برای اطمینان از عدم حساسیت فرد، تست می‌شود. لازم به ذکر است، ممکن است شما در گذشته به پنی سیلین حساسیت نداشته باشد ولی به دلیل تغییرات بدنی، اکنون به آن حساسیت دهید (یا بالعکس)؛ لذا بهتر است از انجام تست غافل نشوید.
علائم خاص حساسیت به پنی سیلین عبارتند از: خارش، بثورات جلدی مانند تاول، خارش، تورم لب‌ها، ایجاد صدای خس خس در سینه.
مُسَکن‌ها:
حساسیت به داروهای مسکن معمولا نادر هستند و افرادی که به داروهای مسکن (ضد التهابی غیر استروئیدی) آلرژی دارند، از آن مطلع هستند. دقت کنید داروهای مسکن با با داروهای بی‌حسی مورد استفاده در دندان پزشکی اشتباه نشود. حساسیت به داروهای مُسکن معمولا در افرادی که آسم یا پولیپ بینی دارند بیشتر از دیگر افراد دیده می‌شود. علائم آنافیلاکسی، تورم صورت، تاول پوست و مشکلات تنفسی نظیررینیت و آسم ازجمله واکنش‌های آلرژیک به مُسکن‌ها هستند.
حساسیت به داروهای بی حسی در دندان پزشکی:
آلرژی به داروهای بی‌حسی نیز بسیار نادر است. لازم به ذکر است مشکلات و واکنش‌هایی ناشی از ترس و نگرانی را نباید به پای داروهای بی‌حسی گذاشت و نوعی حساسیت به این مواد به شمار آورد.
دو دسته از داروهای بی‌حسی در دندانپزشکی استفاده می‌شوند:
- بی‌حسی‌هایی که تنگ‌کننده‌های عروق دارند.
- بی‌حسی‌هایی که تنگ‌کننده‌های عروق ندارند.
استفاده از این بی‌حسی‌ها در بیماری‌هایی نظیر فشار خون بالا و مشکلات قلبی متفاوت است. البته این توضیح مختصری درباره‌ی حساسیب به داروهای بی حسی در دندان پزشکی بود. شما می‌توانید برای کسب اطلاعات بیشتر درباره‌ی این حساسیت مقاله‌ی تخصصی “حساسیت به داروهای بی‌حسی دندانپزشکی” را مطالعه فرمایید.
حساسیت به خمیر دندان در دندان پزشکی:
کم پیش می‌آید که افراد به خمیردندان‌ها واکنش‌های آلرژیک دهند. بااین‌حال چون در خمیردندان‌ها مواد شیمیایی بسیاری به‌کار رفته امکان ایجاد حساسیت وجود دارد و تشخیص آن به‌دلیل تعدد مواد شیمیایی ممکن است دشوار باشد. البته معمولا واکنش‌های آلرژیک به خمیردندان‌ها بیشتر در کودکان به‌صورت احساس خارش و تورم و قرمزی در اطراف لب‌ها بروز می‌دهد. در این حالت توصیه می‌شود از خمیردندان‌های مخصوص کودکان استفاده شود و در صورت ادامه‌دار بودن واکنش‌های آلرژیک با متخصص دندان‌پزشک کودکان مشورت شود.
فلزها:
در اقدامات درمانی دندان پزشکی، از فلزهای مختلفی استفاده می‌شود که ممکن است باعث ایجاد حساسیت کنند. اگر از حساسیت خود به فلزها اطلاع دارید، لازم است حتما به دندان‌پزشک خود اطلاع دهید و اگر از آن بی‌اطلاع هستید باید به برخی از واکنش‌های بدنی خود حین یا بعداز انجام اقدامات دندان پزشکی توجه داشته باشید تا درصورت لزوم، دندان پزشک فلز مذکور را از دندان و دهان شما خارج کند.
حساسیت‌های رایج به فلزها در دندان پزشکی عبارتند از:
نیکل:
این فلز در ترکیبات دندانپزشکی علی‌الخصوص براکت‌های ارتودنسی به کار رفته‌اند. یکی از راه‌های ساده‌ی تشخیص حساسیت به نیکل از روی استفاده از بدلیجات است؛ معمولا افرادی که به بدلیجات حساسیت نشان می‌دهند، ممکن است علائم آلرژیک به نیکل دندانپزشکی نیز دهند.
آمالگام:
از آمالگام به‌عنوان ماده‌ای در پر کردن دندان استفاده می‌شود. این ماده به‌دلیل ارزان بودن، در دندانپزشکی رایج است. حساسیت به آمالگام رایج نیست و ممکن است افراد انگشت‌شماری به قسمتی از آن حساسیت نشان دهند. درصورت حساسیت به آمالگام دندان‌پزشک از مواد کامپوزیت استفاده می‌کند.
از علائم حساسیت در دندان پزشکی به فلز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن (قلقلک) در دهان
- خشک شدن طولانی مدت دهان
- طعم ترشی یا تلخی دهان (طعم فلز)
- ایجاد زخم در مخاط دهان
- تورم و التهاب لثه و دور دهان
- حساسیت و خون‌ریزی لثه
- بثورات و ضایعات پوستی
- تب و خستگی بدن
- ریزش ناگهانی مو
درصورتی‌که این علائم را به‌صورت مداوم احساس کردید، حتما در اسرع وقت به دندان‌پزشک خود مراجعه کرده و با وی مشورت کنید.
در آخر لازم به ذکر است ایجاد حساسیت در دندان پزشکی ممکن است از اتفاقات کمیاب باشد، ولی بهتر است درباره‌ی آن اطلاعات کافی را داشته باشیم. هم‌چنین اگر تحت درمان‌های حساسیت هستید، حتما با پزشک خود مشورت کرده و به دندان‌پزک اطلاع دهید و طبق دستورات وی عمل کرده تا از بروز هرگونه اتفاق غیرمترقبه جلوگیری شود.
